حساب کاربری

مجری ذیصلاح ، وظایف و حدود اختیارات او

عملیات اجرایی ساختمان باید منحصرا توسط مهندس مجری ساختمان که دارای صلاحیت اجرای ساختمان هستند انجام شود. مجری نماینده فنی کارفرما در اجرای ساختمان بوده و پاسخگوی تمامی مراحل اجرای کار به ناظر یا ناظران و دیگر مراجع کنترل کننده می باشد.کلیه عملیات اجرایی ساختمان باید توسط اشخاص حقیقی و یا شرکتهای حقوقی به عنوان مجری طبق دستورالعمل های وزارت راه و شهرسازی و سازمان نظام مهندسی ساختمان انجام گیرد.
مجری ساختمان مسئولیت کنترل صحت انجام کلیه عملیات اجرای ساختمان را برعهده دارد و در اجرای این عملیات باید مقررات ملی ساختمان، ضوابط و مقررات شهرسازی و نقشه های مصوب مرجع صدور پروانه را رعایت نمایند. هم چنین مجری باید برنامه زمان بندی کارهای اجرایی را به اطلاع ناظر رسانده و کلیه عملیات های اجرایی خصوصا قسمت هایی از ساختمان که پوشیده خواهد شد را با هماهنگی ناظر اجرا کرده و شرایط نظارت برای ناظر یا ناظرین ساختمان را فراهم آورد.

وظایف مهندس مجری ساختمان

همان طورکه اشاره شد اجرای ساختمان بر اساس آیین نامه، مقررات ملی و دستور العمل های شهرداری بر عهده مجری بوده و پاسخگویی در تمامی مراحل اجرای کار بر عهده ایشان خواهد بود. در ابتدای پروژه لازم است تا مجری ساختمان به بررسی دقیق نقشه ها بپردازد و در صورت رویت اشکال یا ایراد در آن ، نظرات پیشنهادی خود را برای اصلاح به طراح و محاسب به صورت کتبی اعلام نماید. هم چنین در حین اجرای پروژه چنانچه مهندس مجری تغییر در برنامه تفضیلی پروژه را ضروری تشخیص دهد، قبل از موعد انجام کار مراتب را با ذکر دلیل و به صورت کتبی به کارفرما اطلاع دهد. لازم به ذکر است که اعمال هرگونه تغییرات مستلزم کسب مجوز از ناظر ساختمان می باشد.
همچنین مجری پروژه موظف است از مهندسان رشته های دیگر ساختمان، کاردان های فنی، معماران تجربی، کارگران و استاد کاران و هم چنین عوامل فنی ماهر در اجرای پروژه استفاده کند، هم چنین مصالح مورد استفاده توسط مجری ساختمان باید مصالح مطابق مشخصات فنی نقشه ها باشد.
همان طور که شروع کار مجری ساختمان با استفاده از نقشه هایی است که محاسب در اختیار او گذاشته است پایان کار مجری ساختمان نیز منجر به تهیه نقشه های جزئیات (چون ساخت )به همان صورتی که اجرا شده اعم از معماری، سازه، تاسیسات و … می شود. این نقشه ها باید به تایید ناظر یا ناظران رسیده و یک نسخه از آن هم به کارفرما ارائه شود.
یکی دیگر از مسائل بسیار مهم در اجرای ساختمان ها رعایت اصول ایمنی و حفاظت اولیه در کارگاه محل پروژه و ساختمان های اطراف آن و هم چنین رعایت مسایل زیست محیطی کارگاه می باشد.

نظارت بر مجری ساختمان

پیشتر در مورد الزام به پاسخگویی مجری ساختمان به ناظر یا ناظرین سخن گفتیم. سازمان نظام مهندسی ساختمان و سایر مراجع کنترل ساختمان نیز می توانند عملکرد مجری ساختمان را بررسی نمایند و مکلفند در صورت اطلاع و مشاهده هرگونه تخلف مراتب را بررسی و جهت اتخاذ تصمیم، حسب مورد به اداره کل راه و شهرسازی استان و شورای انتظامی نظام مهندسی سازمان اعلام، تا در صورت لزوم نسبت به برخورد انضباطی با مجری تا حد ابطال پروانه اشتغال اقدام نمایند.

اقدامات لازم مجری قبل از شروع پروژه

مهندس مجری ساختمان موظف است قبل از شروع عملیات اجرایی پروژه مشخصات ساختمان در دست احداث را بر روی تابلویی در کنار معبر عمومی به طوریکه از فاصله مناسب برای عموم افراد قابل دیدن باشد، درج نماید. این تابلو تا زمان پایان کار باید باقی بماند. ابعاد و اندازه و مشخصات تابلو توسط سازمان نظام مهندسی مشخص می شود.

سایر اقدامات لازم

مجری ساختمان موظف است علاوه بر موراد گفته شده در بالا یک سری دیگری اقداماتی را انجام دهد که در ادامه به صورت مختصر به آن ها اشاره خواهیم کرد.
مهندس مجری ساختمان (حقیقی یا حقوقی) موظف است تمامی ساختمان های احداثی خود را تحت پوشش بیمه کیفیت اجرای ساختمان از طریق شرکت های بیمه قرار دهد.
شرکت حقوقی اجرای ساختمان باید دارای محل ثابت و مشخص باشد و مدیر عامل شرکت موظف است در صورت تغییر محل شرکت مراتب را به سازمان نظام مهندسی اعلام نماید.
چنانچه مجری ساختمان در حدود ظرفیت اشتغال تعیین شده برای او، مسئولیت اجرای هم زمان بیش از یک پروژه را قبول کند، ملزم می باشد در هر پروژه حسب پیچیدگی و حجم کار و با نظر سازمان نظام مهندسی ساختمان یک نفر مهندس معمار یا عمران یا کاردان فنی رشته های ذکر شده را به صورت تمام وقت، به عنوان مسئول اجرای کارگاه در محل پروژه مستقر نماید.
در آخر ذکر این نکته ضروریست که در صورتی که مهندس مجری ساختمان از حدود وظایف و مسئولیت های موجود در شیوه نامه ها، مقررات ملی ساختمان و… عدول نماید و یا مرتکب خلافی شود ناظر یا ناظران وظیفه ی انتقال خلاف به مجری را دارند و با تعیین فرصت مناسب رعایت موارد ذی ربط را از وی خواهند خواست. در صورت عدم تمکین مجری در فرصت مقرر، ناظر یا ناظران موارد خلاف را با ذکر دلیل به ناظر هماهنگ کننده اطلاع داده و نامبرده موارد را به سازمان نظام مهندسی ساختمان گزارش خواهد نمود. حل اختلاف نظر ناظران و مجری با توجه به نقشه ها و مشخصات فنی با سازمان نظام مهندسی ساختمان بوده و نظر سازمان نظام مهندسی ملاک خواهد بود.

آیین‌نامه اجرایی ماده (۳۳) قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان فصل چهارم ـ اشخاص حقوقی و دفاتر مهندسی اجرای ساختمان

ماده ۹ – کلیه عملیات اجرایی ساختمان باید توسط اشخاص حقوقی و دفاتر مهندسی اجرای ساختمان به‌عنوان مجری‌، طبق دستورالعمل ابلاغی از طرف وزارت مسکن و شهرسازی انجام شود و مالکان برای انجام امورساختمانی خود مکلفند از این‌گونه مجریان استفاده نمایند.
ماده ۱۰ – مجری ساختمان در زمینه اجرا، دارای پروانه اشتغال به کار از وزارت مسکن و شهرسازی است ومطابق با قراردادهای همسان که با مالکان منعقد می‌نماید اجرای عملیات ساختمان را براساس نقشه‌های مصوب وکلیه مدارک منضم به قرارداد برعهده دارد. مجری ساختمان‌، نماینده فنی مالک در اجرای ساختمان بوده وپاسخگوی کلیه مراحل اجرای کار به ناظر و دیگر مراجع کنترل ساختمان می‌باشد.
تبصره – شهرداری ها و سایر مراجع صدور پروانه ساختمانی موظفند نام و مشخصات مجری واجد شرایط راکه توسط مالک معرفی شده و نسخه‌ای از قرارداد منعقد شده با او را که در اختیار شهرداری و سازمان نظام مهندسی‌ساختمان استان قرار داده است‌، در پروانه مربوط قید نمایند. مالکانی که دارای پروانه اشتغال به کار در زمینه اجرا می‌باشند نیازی به ارایه قرارداد ندارند.
ماده ۱۱ – مجری ساختمان مسؤولیت صحت انجام کلیه عملیات اجرایی ساختمان را برعهده دارد و دراجرای این عملیات باید مقررات ملی ساختمان‌، ضوابط و مقررات شهرسازی‌، محتوای پروانه ساختمان ونقشه‌های مصوب مرجع صدور پروانه را رعایت نماید.
ماده ۱۲ – رعایت اصول ایمنی و حفاظت کارگاه و مسایل زیست محیطی به‌عهده مجری می‌باشد.
ماده ۱۳ – مجری موظف است برنامه زمان‌بندی کارهای اجرایی را به اطلاع ناظر برساند و کلیه عملیات‌اجرایی به ویژه قسمتهایی از ساختمان که پوشیده خواهند شد با هماهنگی ناظر انجام داده و شرایط نظارت درچارچوب وظایف ناظر (ناظران‌) در محدوده کارگاه را فراهم سازد.
ماده ۱۴ – مجری موظف است قبل از اجرا، کلیه نقشه‌ها را بررسی و درصورت مشاهده اشکال‌، نظرات‌پیشنهادی خود را برای اصلاح به طورکتبی به طراح اعلام نماید.
تبصره – مجری موظف است در حین اجرا، چنانچه تغییراتی در برنامه تفصیلی اجرایی ضروری تشخیص‌دهد، قبل از موعد انجام کار، مراتب را با ذکر دلیل به طور کتبی به مالک اطلاع دهد. اعمال هرگونه تغییر، مستلزم‌کسب مجوز کتبی ناظر خواهد بود.
ماده ۱۵ – مجری مکلف است حسب مورد از مهندسان رشته‌های دیگر ساختمان‌، کاردانهای فنی‌، معماران‌تجربی‌، کارگران و استادکاران و همچنین عوامل فنی ماهر استفاده کند و در هر محل که به موجب ماده (۴) قانون‌نظام مهندسی و کنترل ساختمان داشتن پروانه مهارت فنی الزامی شده باشد، مقررات مذکور را رعایت نماید.
ماده ۱۶ – مجری مکلف است از مصالح مناسب مطابق مشخصات فنی ارایه شده در نقشه‌ها استفاده نموده ودرصورتی که مصالحی دارای استاندارد اجباری است از این نوع مصالح استفاده نماید.
ماده ۱۷ – مجری مکلف است پس از پایان کار نسبت به تهیه نقشه‌ها به همان صورتی که اجرا شده یعنی‌” نقشه‌های چون ساخت‌” اعم از معماری‌، سازه‌ای و تأسیساتی و مانند آن اقدام نموده و پس از امضا و اخذ تأیید ناظر(ناظران‌) یک نسخه از آنها را تحویل مالک و یک نسخه هم به شهرداری مربوط تحویل نماید.
ماده ۱۸ – مجری مکلف است نسبت به تضمین کیفیت اجرای ساختمانی که به مسؤولیت خود می‌سازد، براساس دستورالعمل ابلاغی وزارت مسکن و شهرسازی اقدام نماید و مواردی که مکلف به ارایه بیمه‌نامه تضمین‌کیفیت شده باشد، بیمه مزبور را به نفع مالک و یا مالکان بعدی تهیه و در اختیار ایشان قرار دهد.
ماده ۱۹ – سازمان نظام مهندسی ساختمان استان و سایر مراجع کنترل ساختمان می‌توانند عملکرد اجرایی‌اشخاص حقوقی و دفاتر مهندسی اجرای ساختمان را بررسی نمایند و مکلفند درصورت اطلاع و مشاهده هر گونه‌تخلف‌، مراتب را برای بررسی و اتخاذ تصمیم‌، حسب مورد به سازمان مسکن و شهرسازی استان و شورای انتظامی‌سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اعلام‌، تا در صورت محکومیت نسبت به برخورد انضباطی تا حد ابطال‌پروانه اشتغال اقدام نمایند.
تبصره – درصورت بروز خسارت ناشی از عملکرد مجری‌، وی موظف است خسارت مربوط را که به تأییدمراجع ذی‌صلاح رسیده است‌، جبران نماید.
ماده ۲۰ – اشخاص حقوقی یا دفاتر مهندسی طراحی ساختمان که توانایی طراحی و اجرای پروژه را به‌صورت توأم دارند، می‌توانند از وزارت مسکن و شهرسازی درخواست صلاحیت طرح و ساخت‌، بنمایند.